Top 27, nr. 1; Gandhi
Top 27
27 dagen lang plaatste ik een nummer uit mijn eigen Top 27. Een film, een boek, een lied. Met een verhaal.
Het kon van alles zijn. Een verwijzing naar de actualiteit, een achtergrondverhaal over wie ik ben, wat mij in mijn leven drijft, de missie die mij bezig houdt. Vandaag de laatste, vandaag nummer 1.
27. Mississippi Burning
26. School, Supertramp
25. De Avonden, Gerard Reve
24. Once Upon a Time in the West
23. Break on Through, the Doors
22. Odysee, Homerus
21. Swiebertje
20. Brabant, Guus Meeuwis
19. Vier zwarte dagen
18. Pride (in the name of love), U2
17. Wall Street
16. Philips
15. Zing vecht huil bid lach werk en bewonder, Ramses Shaffy
14. Turks Fruit
13. Korfbal
12. Het dorp, Wim Sonneveld
11. Arendsoog
10. Money, Pink Floyd
9. The Godfather trilogie
8. Vincent van Gogh
7. Stil in mij, Van Dik Hout
6. Slumdog Millionaire
5. The Lord of the Rings, J.R.R. Tolkien
4. Soldaat van Oranje
3. De Bijbel en andere heilige boeken
2. Stairway to Heaven, Led Zeppelin
1. Gandhi
Op het Hobbemaplein in Den Haag staat een standbeeld van Mohandas K. Gandhi. Karakteristieke pose: lopend op slippers met een stok in de hand.
Op de sokkel staat gebeiteld: Ik wil dat alle culturen van alle landen zo vrij mogelijk door mijn huis waaien. Maar ik weiger van mijn voeten geblazen te worden door welke dan ook.
Letterlijk zal hij dat niet gezegd hebben. Gandhi sprak Gujarati, Hindi, Engels en nog een paar talen, maar geen Nederlands.
In het middenplantsoen van de Churchilllaan in Amsterdam staat ook een beeld van Mahatma Gandhi. Dezelfde pose, dezelfde slippers, dezelfde stok.
Aan de zijkant van Union Square in New York is ook een standbeeld van diezelfde Gandhi. Weer die wandelhouding, weer die sandalen, weer die staf.
In Londen zijn maar liefst twee beelden van Gandhi te vinden. Een staand beeld op Parliament Square, vlakbij beeltenissen van Abraham Lincoln en Winston Churchill. En niet ver daar vandaan, op Tavistock Square, een zittend exemplaar.
In India stikt het van de Gandhi-beelden. Zittend, staand, lopend. Spinnend soms, karakteristiek voor de man die zijn eigen kleren maakte. Alleen liggend niet; nergens in India zag ik een standbeeld van een liggende, vastende mahatma.
Had toch zomaar gekund: vasten was een van de wapens die Gandhi gebruikte om gedaan te krijgen wat hij vond dat gedaan moest worden. Of beter, om ongedaan te krijgen wat hij vond dat vooral niet gedaan moest worden: vasten was zijn manier om te protesteren tegen geweld.
Geen enkele mens is perfect. Geen enkele mens is boven kritiek verheven. Het heeft wel iets bespottelijks, iets onnozels om een mens te aanbidden. Of het nou om een nog levende of een historische mens is.
Een mens mag een standbeeld verdienen door het leven dat die mens geleid heeft. Door wat die mens voor andere mensen, voor de wereld betekend heeft. Maar dat wil niet zeggen dat die mens zonder gebreken was. Het blijft een mens.
Ook als die mens Mohandas K. Gandhi heet.